Kredit : Nizam Ali > PERISTIWA N' SEJARAH
Tokoh polymath dan jurutera ini berani untuk mencipta mesin terbang (lebih berat dari angin) seribu tahun sebelum kapal terbang bermotor diciptakan.
Walaupun gandingan adik beradik Wright telah mencipta pesawat udara bermotor yang pertama, tetapi jurutera abad ke- 9 Abbas Ibnu Firnas dianggap sebagai manusia pertama yang terbang dengan bantuan dua pasang sayap yang diciptakan dari sutera, kayu dan bulu burung.
Penerbangan jangka masa pendek itu menyebabkan beliau tercedera dan juga kecewa pada masa yang sama. Beliau mendapati bahawa beliau telah mengabaikan mekanisma untuk mendarat, beliau tidak dapat menyeimbangkan penerbangan di atas udara dan mengakibatkan beliau terpaksa mendarat dalam keadaan yang cemas.
Ibnu Firnas berjaya hidup untuk 12 tahun yang seterusnya. Beliau mendapati bahawa pendaratan perlahan dapat dicapai melalui pergerakan ekor dan sayap yang berhubung di antara satu sama lain, satu konklusi yang beliau telah capai setelah hampir berdekad lamanya dalam mengkaji cara burung terbang dan mendarat.
Ibnu Firnas ialah sebenarnya tokoh yang berjaya mencipta satu teori yang menjadi tulang belakang kepada penciptaan “ornithopter”, sebuah pesawat udara yang meniru gaya bagaimana seekor burung terbang dengan mengepakkan sayapnya. Kebanyakan diagram – diagram mesin terbangnya telah menjadi rujukan di dalam kejuruteraan aviasi pada akhir abad ke 20.
Terbang di udara merupakan impian umat manusia untuk beberapa abad sebelum ianya dapat direalisasikan. Sejarah manusia telah dipenuhi dengan mitos yang menceritakan bagaimana manusia bersayap mampu melakukan perkara yang luar biasa di atas langit.
Dalam mitos Greek, Icarus dipercayai telah terbang sangat hampir ke matahari walaupun dinasihati bapanya, sayapnya yang dibuat daripada lilin telah cair, mengakibatkan Icarus jatuh dari langit dan akhirnya tenggelam di lautan.
Apabila menyentuh tentang perbangan secara praktikal, percubaan yang pertama di mana sebuah objek “terbang” di udara, sebenarnya telah dilakukan oleh dua orang ahli falsafah Cina, Mozi dan Lu Ban, yang juga dikatakan sebagai orang yang telah mencipta layang – layang. Hasil projek –projek perintis mereka dalam abad ke 5, mereka berjaya mendapatkan informasi ketenteraan dari musuh kerajaan mereka.
Walaupun begitu, Ibnu Firnas masih dianggap sebagai orang yang terkedepan dalam bidangnya dan juga dianggap aviator pertama yang terbang menggunakan mesin yang ( lebih berat dari angin ).
Dilahirkan pada abad ke-9 di Izn-Rand-Onda Al Andalus, dikenali sekarang dengan nama Ronda, Sepanyol, Beliau telah menghabiskan kebanyakan masa dewasanya di Cordova, salah sebuah pusat ilmu sewaktu zaman pemerintahan Umayyah.
Ada juga berpendapat bahawa Ibnu Firnas dipengaruhi oleh Armen Firman, individu yang dikatakan bukanlah seorang saintis mahupun polymath tetapi seorang pemerhati alam. Firman merupakan orang pertama yang telah membina sayap yang diciptakan dari papan kayu diselaputi sutera dan bulu burung. Pada awal 850 masihi, Firman telah memanjat sehingga ke puncak sebuah minarat masjid di Qurtuba dan telah lompat dengan memakai sayap. Walaupun percubaannya gagal dan dia tersungkur ke tanah, mesin terbangnya berjaya melambung pada waktu yang tepat dan memperlahankan daratannya. Beliau bernasib baik kerana tidak mengalami apa – apa kecederaan yang serius. Penangguhan dalam pendaratannya adalah sebab mengapa beliau terselamat.
Ibnu Firnas adalah salah seorang yang telah menyaksikan aksi Armen Firman pada waktu itu, semua hadirin yang terpukau melihat ke atas langit dengan penuh perhatian, kagum dengan aksi Firman, Ibnu Firnas mula menyedari perlunya banyak lagi kajian dalam hal penerbangan
Beliau telah mengulangkaji corak penerbangan burung dan pelbagai jenis objek selama 23 tahun. Beliau kemudiannya telah membina mesin terbangnya sendiri dan telah terjun dari Jabal Arus di Yaman walaupun ketika itu beliau sudah berumur.
Beberapa abad kemudian, Seorang warga Turki Uthmaniah bernama Ahmed Celebi telah berjaya untuk terbang sepanjang selat Bosphurus dan mendarat dengan selamat pada tahun 1630.
Ciptaan Ibnu Firnas yang lain
Minat mendalam Ibnu Firnas di dalam sains dan teknologi telah membawa beliau untuk menghasilkan jam kuasa air. Beliau juga telah bereksperimen dengan pasir dan kristal quartz supaya dapat lebih memahami sifat bahan – bahan ini. Ramai sejarawan memujinya kerana telah menciptakan kaca lut sinar yang menggunakan bahan – bahan tersebut. Beliau juga telah dikatakan perintis dibelakang penciptaan kaca Andalusia yang terkenal, di mana ia masih mempunyai permintaan yang tinggi sehingga ke hari ini. Golongan yang mempunyai masalah penglihatan juga mendapat manfaat daripada Ibnu Firnas, kerana beliau dikatakan orang yang telah mencipta lensa yang membantunya untuk membaca.
Ibnu Firnas berketurunan Barbar. Asal usul namanya adalah Afernas, yang di mana sekarang merupakan nama yang banyak digunakan di Morocco dan Algeria. Beberapa lapangan terbang, jambatan, bukit, taman dan pelbagai lagi telah dinamakan sempena namanya, terutamanya di negara majoriti Muslim. Sebuah patung yang terletak di airport Baghdad dan jambatan di sungai Guadalquivir, Cordoba, Sepanyol juga diberi nama sempena nama Ibnu Firnas.
Beliau dikatakan telah meninggal dunia di antara tahun 890 dan 895, ramai sejarawan mengatakan bahawa kematiannya kemungkinan adalah disebabkan kecederaan yang dialaminya.
Penulis,
Hazmi Azman
Copy and paste:
20 Ogos 2023 > 4 Safar 1445H; 9.00 pm
No comments:
Post a Comment